In zijn blog van 6 oktober brak Bert Hogemans een lans voor het groot durven dromen bij overheids-IT, maar het nastreven van deze dromen met realistische doelen. Hij vroeg mij welke rol het recent opgerichte Bureau ICT-Toetsing (BIT), zou kunnen hebben in het matchen van politieke ambitie en praktisch realisme.
Bert, er is al veel gezegd en geschreven over het nut van het BIT. De toetsing van het BIT komt bovenop een rijke schakering van reeds bestaande toetsingen en beoordelingen. En de betreffende Gateway Reviews, ICT-haalbaarheidstoetsen, interne CIO-toezichtmechanismen en Rijks-audits hebben de afgelopen jaren ook niet tot een aantoonbare verbetering geleid in de beheersbaarheid van Rijks IT-projecten. Tussen politieke ambities op het gebied van informatievoorziening en de realisatie daarvan blijft een gapend gat zitten.
Wat opvalt bij de belangrijkste aanbeveling van de commissie-Elias, de instelling van het BIT, is dat dezelfde manier van denken lijkt te zijn gebruikt die ook ten grondslag ligt aan het probleem dat men betracht op te lossen. De meeste IT-projecten van enige omvang zijn bij overheidsinstanties verworden tot een ondoorgrondelijke kluwen van regulering en toezicht, allemaal bedoeld om eerdere misstanden voortaan te voorkomen. De bureaucratie die bedoeld is om projecten beter beheersbaar te maken werkt echter vooral averechts.
Het leidt bijvoorbeeld tot steeds meer detail en dus rigiditeit in de vooraf bepaalde definities van oplossingen, terwijl uit de praktijk keer op keer blijkt dat de echt werkende en waardevolle oplossingen gaandeweg pas duidelijk worden. Bovendien neemt met alle noodzakelijke verantwoording voorafgaand en tijdens IT-projecten de doorlooptijd voor echte resultaten exponentieel toe, waardoor de werkelijke haalbaarheid van het project pas duidelijk wordt als er al zoveel inspanning, tijd en geld is verbruikt dat alleen nog de wal het schip kan keren. Kortom, de maatregelen die we keer op keer bedenken voor betere beheersbaarheid leiden tot resultaten waar we niets aan hebben. En die realiteit ontdekken we pas als we het niet meer willen toegeven.
Lees meer: http://ibestuur.nl/weblog/einstein-als-inspirator-voor-het-bit