Fyra-enquête pakt niet door

Volgens de parlementaire-enquêtecommissie is het mislukken van de Fyra voor een groot deel toe te schrijven aan een fundamentele weeffout in de relatie tussen Staat en NS. Die moet opereren als zelfstandig bedrijf op een niet bestaande markt, terwijl de Staat voor honderd procent eigenaar is. De parlementaire commissie gaat een uitspraak over hoe die relatie er dan wel uit moet zien, uit de weg: zij pleit alleen voor verder onderzoek daarnaar. Vandaag presenteerde de commissie haar eindrapport, na het bestuderen van stapels rapporten en enkele weken durende openbare verhoren.

 

Allerhande belangen kregen voorrang, behalve het belang van het reizigersvervoer, zo constateert de parlementaire enquêtecommissie die het debacle van de Fyra onderzocht. Het grootste deel van het rapport vat nog eens samen hoe het allemaal is gegaan, en dus vooral hoe het mogelijk is dat een hogesnelheidslijn die 11 miljard euro heeft gekost, niet wordt gebruikt waar hij voor is bedoeld.

MEER SNELLE TREINEN OP DE HSL-ZUID

Een harde noot kraakt de commissie alvast wel: de potentie van de hogesnelheidslijn wordt met de Intercity Direct die de NS nu laat rijden, volstrekt onvoldoende benut. Ook al is de concessie tot 2024 aan de NS gegeven, de commissie wil meer snelle treinen, en meer gebruiksgemak: dus niet langer van tevoren reserveren en wel de mogelijkheid om op abonnement te reizen.

In de analyse waarom de Fyra is mislukt, noemt de commissie de fundamentele weeffout die is ontstaan bij de introductie van de zogeheten marktwerking op het spoor rond de afgelopen eeuwwisseling. Zo schrijft de commissie: ‘De wens om te komen tot een marktgerichte spoorsector gaat moeilijk samen met een nationaal spoorbedrijf dat grote monopoliemacht heeft en volledig in handen is van de Staat.’ En even verderop: ‘Het algemeen belang, zowel vervoerskundig als financieel, wordt met de bestaande situatie niet optimaal bediend.’

Lees meer: https://www.deingenieur.nl/artikel/fyra-enquete-pakt-niet-door